Pozlama: Fotoğrafa düşen ışık miktarının çektiğimiz fotoğraf için en uygun olanı anlamına gelir. Doğru pozlama olmasından kastedilen ışık miktarının kompozisyona en uygun olanını seçmektir. olmadığıdır. Pozlama DSLR makina ile fotoğraf çekmenin temelidir diyebiliriz. Bu yüzden etkili ve seyre değer fotoğraflar çekmek için pozlandırmayı iyi öğrenmemiz gerekir. Kullanmış olduğumuz DSLR bize birçok seçenek sunuyor, auto ( otomatik ) seçenekte kullanmek insanı tembelliğe itiyor. Ayrıca insanın yaratıcılığını öldürüyor. Bu yüzden iyi fotoğraflar çekebilmek için öncelikle makinamızı iyi tanımamız. Daha sonrada makinamız üzerindeki Manuel, Diyafram, enstantane ve program modlarını iyice öğrenmemiz gerekir. Bunlara birde kompozisyonun güzelliği dahil olduğunda zaten kişinin ne kadar başarılı fotoğraflar çektiği ortaya çıkacaktır.

Bu yazımda daha iyi fotoğraflar çekebilmeniz için sizlere bu dört moddan bahsedeceğim. Bu dört mod çekeceğimiz bir çok fotoğrafın temelini oluşturacaklar. Başlangıç olarak bu dört moddan kısaca bahsedeceğim.


PROGRAM MODU: DSLR üzerinde "P" harfi ile gösterilen, Program modunda DSLR'miz enstantane ve diyafram değerlerini kendi belirler. Genellikle, ışığın yeterli olduğu durumlarda ve sözü edilen ayarları değiştirmeye zaman bulunamadığı durumlarda kullanılır.

Bu modda makine, o an kullanılan odak uzaklığına yakın (mümkünse 2 katı) bir perde hızı seçmeye (örneğin 50mm odak uzaklığı ile çekim yapılıyorsa perde hızı olarak 1/50 - 1/60 veya 1/125 seçilmesi) ve o perde hızına göre de bir diyafram seçmeye gayret eder. Kullanılan odak uzaklığına göre bir perde hızı seçmeye gayret etmesinin nedeni, makinenin titretilmesi ile oluşabilecek bulanıklık etkisinin önüne geçmektir. Gövde veya lens üzerinde titreşim önleme sisteminin ( is, vr, os,... ) olduğu durumlarda; makine buna güvenerek, kullanılan odak uzaklığından daha düşük bir perde hızı da seçebilir.

Kullanılan odak uzaklığına göre bir perde hızı seçtikten sonra, o perde hızına uygun bir diyafram seçmeye gayret eder. Tabi ki seçilebilecek diyafram değerleri o anda kullanılan lensin performansına göre değişecektir.

Diyafram değerinin de yeterli gelmediği durumlarda, makine ISO değerini değiştirmeye çalışır. Tabi ki, sabit bir ISO değeri seçilmemiş ise, yani ISO Auto konuma ayarlanmışsa.

"P" modunda çekim yapıldığında, makinenin seçtiği değerlere dikkat ederek, çekmek istediğimiz fotoğrafı beğenmediğimiz durumlarda "M" modunu kullanmakta fayda vardır. "P" modunda makinenin ortamda neşekilde bir ayar kullanılması gerektiğine bakarak ve bu ayarlar üzerinde manuel moda geçilerek ortam ışığı ve fotoğraf çekenin kendi istekleri doğrultusunda yapacağı değişiklikler ile daha iyi sonuçlar alınabilir.

Otomatik modda makinamıza müdahale edemezken bu modda müdahale edebiliriz. Ayrıca otomatik modda flaş kullanımını makina belirlerken, bu modda flaş kullanımını fotoğrafçı belirler.

"P" modunda çekim yaptığımızı ve makinenin de o an için perde hızı olarak 1/125, diyafram olarak da f/8 seçtiğini varsayalım. O an fotoğrafını çektiğimiz objenin hareketlenmesi nedeniyle perde hızı olarak 1/125'in yetmeyeceğini düşünüyorsak, Ayar tekerini çevirmemiz gerekir ve bu durumda Makine perde hızı olarak 1/250 seçer, ama bunun karşısında da kaybettiği 1 stopluk farkı geri almak için diyafram değerini f/5.6 yapar. Bu örneğimizde, konumuz perde hızına müdahaale etmekti ama bir değer değiştiğinde diğer değer de ona göre değişeceğinden, diyafram değerine müdahale etmek istediğimizde de aynı yöntemi kullanırız. "P" modunu kolaylığı, diyafram ve enstantane değerlerini doğru pozlama olacak şekilde bizim adımıza hızlı bir şekilde karar vermesinden geliyor. Hızlı karar vermeniz gereken, anı yakalamanız gereken yerlerde "P" modunu kullanmanızı tavsiye ederim.


ENSTANTANE ÖNCELİKLİ MOD: Kullandığımız makinenin markasına göre "S" veya "Tv" harfleri ile gösterilebilirler. Perde Hızı Öncelikli Modu (Shutter Priority) / (Time Value) olarakta adlandırılabilir. Enstantane hızı (aynı zamanda perde hızı olarak da geçer) deklanşöre bastığımızda sensöre ne kadar süre ışık düşeceğini belirleyen değerdir.

Bizim için perde hızının önemli olduğu durumlarda kullanılır. Konumuz çok hareketliyse, veya makinenin titretilmemesi gereken durumlarda kısa süreli perde hızları, veya tam tersi sahneyi yavaşlatmak istediğimiz durumlarda uzun süreli perde hızları seçilebilir. Bu durumda seçmiş olduğumuz perde hızına göre diyafram değerini makine belirler.

O anki ışık şartlarına uygun bir diyaframın seçilemediği durumda; genellikle, kullanılan lensin (ışık yetersiz ise) en açık veya (ışık fazla ise) en kısık diyafram değeri yanıp söner veya ters renkli zeminde gösterilir. Yani makine bizi " Seçtiğimiz perde hızına uygun bir diyaframı seçemediği için" uyarır.

Bir sporcuyu çekmek istiyorsak, bu gibi durumlarda yüksek enstantane değerini seçmeliyiz. (1/1000 gibi), Bir başka şekilde bazen hareketi de göstermek isteyebilirsiniz, Dans eden bir kişinin elinin hareketini göstermek istiyorsak. bu durumlarda konumuzu biraz flu çekmek gerekir, yani düşük enstantane kullanmanız gerekir. (1/40 gibi)

Uzun pozlama yapılırken ve tül efekti vermek istediğimiz akarsular da bu teknik kullanılarak çekilebilir.


DİYAFRAM ÖNCELİKLİ MOD: Kullandığımız makinenin markasına göre "A" veya "Av" harfleri ile gösterilebilirler. Diyafram Öncelikli Modu (Aperture Priority) / (Aperture Value) olarakta adlandırılabilir.

Bizim için, diyaframın önemli olduğu durumlarda kullanılır. Diyaframın alan derinliğine etkisi olduğundan, alan derinliğinin fazla olması istenilen durumlarda kısık, az olması istenilen durumlarda açık diyafram kullanmak gerekir. Bu durumda seçmiş olduğumuz diyafram açıklığına göre perde hızını makine belirler.

O anki ışık şartlarına uygun bir perde hızının seçilemediği durumda; genellikle, makinenin (ışık yetersiz ise) en yavaş veya (ışık fazla ise) en hızlı perde hızı değeri yanıp söner veya ters renkli zeminde gösterilir. Yani makine bizi " Seçtiğimiz diyaframa uygun bir perde hızı seçemediği için" uyarır.

Arka planı flu yapmayı istediğiniz zaman, Yani arka plandaki detayları kaybedip fotoğrafını çektiğimiz objeye dikkati çekmek istediğimiz durumda diyaframı açarak bunu gerçekleştirebilirsiniz. Tam tersi durumda ise örneğin manzara fotoğraflarında bütün bir konunun net görülerek manzaranın tamamına dikkat çekmek istediğimiz durumlardada kısık diyafram kullanmalısınız.

Portre, makro çekimi yapılırken ve bokeh efekti vermek istediğimiz fotoğraflarda da bu teknik kullanılarak çekim yapılabilir.

MANUEL MOD: Genellikle çoğu makine markasında "M" harfi ile gösterilir.

Hem perde hızına hem de diyaframa bizim karar vermemiz gereken durumlarda kullanılır. Bu mod kullanılırken ISO ayarı Auto'da ise makine, 100 ISO kullanır.

Bu modda perde hızı ve diyafram değerlerini kolaylıkla belirleyebildiğimiz durumlarda, genellikle çekimi yapılacak obje sabit ve kurgumuzun belli olduğu durumlarda tercih edilir.

Tabiki Go-khan yazdı

---